Hoe weet je of je hond bang is voor vuurwerk?

Dit is wanneer een hond schrikt, maar niet hersteld binnen een paar seconden. 

Leer stress-signalen bij je hond herkennen. Veel mensen hebben geen idee hoe ze kunnen zien wanneer hun hond bang is. Let op gedrag als:

• Lage houding, oren plat of opzij
• Lippen aflikken, ook wel tongelen genoemd
• Hijgen (zonder het warm te hebben)
• Geeuwen (zonder moe te zijn)
• Overdreven alert zijn
• Nerveus en onrustig rondlopen
• Niet willen eten
• Weglopen    VERHAAL

Do’s: tips om je hond te helpen

Laat je hond zelf een veilige plek zoeken

Als het zover is en je hond heeft de behoefte om weg te kruipen, laat dat dan toe. Het heeft geen zin om hem te dwingen bij je op de bank te komen zitten. Laat het dus aan de hond over wáár hij zich op dat moment het veiligste voelt. Leg desnoods een deken over de plek waar de hond wegkruipt, dat kan de bench zijn, in zijn mand, onder het bed etc. Leg desnoods een kledingstuk met jouw geur bij de hond, zodat hij zich extra veilig voelt.

Ondersteunen met medicatie

Mocht het voor je hond nog steeds te veel zijn allemaal en is hij niet meer benaderbaar, dan kun je je hond angstverminderende medicatie geven. Dit zal de angst remmen en je hond weer meer toegankelijk maken. 

Raadpleeg een gedragstherapeut

Vind je het moeilijk om bovenstaande tips zelf toe te passen? Geen nood! Neem contact met mij op.

Don’ts: dingen die je absoluut niet mag doen!

1. Gebruik geen Vetranquil

Nog niet zo lang geleden werd dit middel door veel dierenartsen voorgeschreven bij vuurwerkangst. Gelukkig gebeurt dit nog maar zelden. Vetranquil is namelijk een spierverslapper en als je dit aan je hond zou geven, kan hij niet meer bewegen en wegkruipen als hij daar behoefte aan heeft. De hond lijkt rustig in zijn mandje te liggen, maar in feite is de hond nog steeds doodsbang voor het vuurwerk! Het lijkt voor het baasje dus alsof dit middel werkt, maar dat is allerminst het geval! Dit medicijn kan zelfs een averechts effect hebben, dus gebruik het alsjeblieft niet!

2. Pas de techniek “flooding” niet toe

Je hoort wel eens dat het goed is om de hond te confronteren met zijn angst. Flooding is a.h.w. het onderdompelen in hetgeen waar de hond bang voor is. Dit kan de angst alleen maar verergeren met alle gevolgen van dien.

3. Geen groepscursus vuurwerktraining

Omdat het heel belangrijk is om de stress-signalen bij een hond goed in de gaten te houden is het geen goed idee om dit in groepsverband te doen. Een instructeur kan onmogelijk iedere hond individueel in de gaten houden. Het kan dan gebeuren dat een hond zo bang wordt dat de angst alleen maar verergert en angst wordt het eerste gecopierd dus als je hond nog niet zo bang was, dan is dit na het klasje wel het geval. Ga hooguit naar een lezing voor jezelf.

4. Zelf in de stress raken

Blijf zelf rustig! Wanneer jij druk en onrustig gaat doen, zal je hond dat voelen en de indruk krijgen dat er echt iets ergs aan de hand is. Angst kan in die zin ‘besmettelijk’ zijn. Lees hierover in dit artikel over angst.

5. Niet negeren van de angst

Wat is dan wel de bedoeling? Laat de hond lekker tegen je aanliggen als hij daar behoefte aan heeft. Geruststellen/ troosten! Probeer je hond af te leiden en gedraag je opgewekt. Als je hond fysiek contact zoekt, biedt dat dan ook aan. “Kom er maar lekker bij liggen hoor!”

Welke voorbereidingen kun je treffen?

De ideale bezigheid om 12 uur

Bereid van tevoren een aantal leuke en ingewikkelde hersenwerkspelletjes voor, voor je hond! Het zal hem afleiden van het geknal. Voor inspiratie en voorbeelden kun je lid worden van deze Facebookgroep: Hersenwerk voor honden

Op tijd in huis halen: je kunt je hond ook zijn favoriete snack geven, een gevulde Kong, een bot of gedroogde kauwsnack. Op deze manier is het hond bezig met iets anders en hopelijk vergeet hij dan voor even de geluiden om hem heen.

Massage en bandages

Van Kynomassage de volgende tips: door middel van massage kun je je hond laten ontspannen. Begin hier niet op oudejaarsavond mee, maar oefen dit eerst zodat je hond er aan kan wennen. Probeer deze ontspanningsplekken en acupressuurpunten voor meer ontspanning:

• zoek de voorkant van het borstbeen op, zet je duimen een vingerbreedte ernaast, druk je duimen zacht in het weefsel en draai rondjes
• voel het kaakgewricht en masseer deze met je duimen met cirkelstrijkingen
• zoek de schedelrand op, druk je duimen zacht in het weefsel en draai rondjes, werk daarbij de hele schedelrand af
• ondersteun het oor met je vingers aan de binnenzijde van het oor en geef druk met je duim aan de buitenzijde van het oor, strijk van ooraanzet naar oorpunt.

Oefen deze technieken op tijd, eerst in huis. Dan buiten huis, zodat je hond er aan kan wennen. Als je ze op het moment van vuurwerkangst inzet, gaat het niet werken. Val je hond er niet mee ‘lastig’ als je hond in een tè heftige emotie zit. Raadpleeg voor deze honden altijd een gedragstherapeut. Werk opbouwend van zachte naar stevigere druk, als je meteen te hard werkt kan de hond het onprettig vinden of een reactie krijgen op het zenuwstelsel, bijvoorbeeld misselijk worden. Ook bandages of een Thundershirt kun je inzetten bij angst mits dit goed wordt toegepast.

Wat kun je op de dag zelf doen?

Je hond uitlaten op oudejaarsdag?

Op veel plekken in ons land begint men al vroeg met het afsteken van vuurwerk. Als jouw hond bang is voor vuurwerk dan is het een kwelling om naar buiten te gaan. Dwing je hond niet!

• Houd de wandelingen kort
• Wandel desnoods op een afgelegen plek waar geen vuurwerk wordt afgestoken
• Kies een tijdstip waarop het rustig is

De avondwandeling kun je desnoods geheel overslaan en de hond alleen even snel in de tuin laten plassen.

Bach bloesems

Wanneer angst niet over gaat

Angst is een normaal onderdeel van het leven, het is een normale en gezonde emotie. In de natuur is angst zelfs noodzakelijk om te overleven! 

Een prooidier hoort angst te hebben voor het roofdier, anders zou het wel een heel makkelijk te vangen maaltijd zijn. 

Maar soms neemt angst extreme vormen aan en is het welzijn van het dier in het geding. De angst is dan zo intens dat er  geen contact of training meer mogelijk is.

Ook ontspanningstechnieken hebben dan geen effect meer.

Angstverminderende medicatie is dan het enige wat nog werkt. Deze medicatie remt de angst en zorgt er ook weer voor dat je hond toegankelijk wordt en weer open staat voor leren. 

Je kunt dan eventueel weer starten met training / gedragstherapie (counterconditionering en desensitisatie). 

Maar dit is voor dit jaar te kort dag. Begin hier volgend jaar, medio augustus mee.

Medicatie bij vuurwerkangst

Voedingssupplementen

Zylkène is een rustgevend voedingssupplement tegen angst en stress. Het helpt dieren om te gaan met veranderingen en spanning. Je kunt hiermee starten een paar dagen voor een spannende gebeurtenis (bijvoorbeeld een bezoek aan de dierenarts), maar ook voor een langere periode (verbouwing, decembermaand). Voor optimaal effect dient Zylkène 1 tot 2 maanden gegeven te worden. MIJN ERVARING, MINDER EFFECT.

Telizen biedt ondersteuning bij angstige momenten. Je hond wordt minder gevoelig voor stress en het verbetert daardoor het leervermogen. Voor een optimale werking dient het minstens 2 maanden gegeven worden.

Feromonen zijn hormoonachtige, chemische stoffen die door het lichaam worden uitgescheiden. Bij honden gebeurt dat via de oren, de voetzooltjes, de anaalklieren en bij de genitaliën. Deze geuren zijn o.a. gelinkt aan het territorium en het nest. Ze zorgen dan voor een veilig gevoel.

Adaptil 

Adaptil heeft meerdere producten op de markt gebracht op basis van het Dog Appeasing Pheromone. De halsband en de verdamper verspreiden synthetische geruststellende feromonen, welke lijken op de stof die de moederhond afgeeft tijdens het zogen. Het zorgt ervoor dat angst, stress en onrust beheersbaar worden voor de hond. Het heeft 2 weken nodig om in te werken en is oorspronkelijk op de markt gebracht voor verlatingsangst. Bij vuurwerk zie je bij een aantal honden ook een positief effect.  MIJN ERVARING IS WEINIG EFFECT.

Alternatieve middelen

Homeopathische middelen 

Er zijn verschillende homeopathische complexpreparaten (met verschillende homeopathische middelen) op de markt voor dieren met vuurwerkangst, zoals: Puur nervositeit, MacSamuel Schrikken en TAP en Hop Nervositeit. Deze preparaten hebben een positief effect op angst en onrust bij dieren, zoals angst voor vuurwerk. PUUR PRODUCTEN ZIJN VERKRIJGBAAR BIJ LUPO.

Fytotherapie en mineralen 

Strezz (Phytonics, NML health) kan ingezet worden bij acute en chronische stress, zowel fysiek als emotioneel. Het vermindert het gevoel van angst en Puur Rust (Puur serie van NML health) kan ingezet worden bij : stress, spanningen, nervositeit en onrust; ongewone situaties zoals lang op reis, vliegen, oud& nieuw.

Bach Bloesem Remedies 

Tijdens de vuurwerkperiode kun je Bach Bloesem Remedies geven. Rescue Remedy is geschikt bij (vuurwerk)angst. Dit is in druppels en als spray verkrijgbaar. AANVULLEND NAAST BV PUUR, EEN HALF UUR VOOR DE WANDELING, EEN GOED EFFECT.

CBD olie 

Er zijn mensen die zweren bij CBD olie. CBD staat voor ‘cannabidiol’. Dit is een werkzame stof die wordt gewonnen uit hennep. Het wordt verkocht als voedingssupplement, in de vorm van olie en capsules. CBD biedt verlichting bij angst en het kan preventief ingezet kan worden.

Reguliere medicatie / psychofarmaca bij angst

Mochten bovenstaande middelen niet toereikend zijn, dan kan je dierenarts verschillende medicijnen voorschrijven. Hieronder vind je een overzicht van reguliere medicijnen / psychofarmaca die ingezet kunnen worden bij angst. Deze medicatie mag alleen aan een lichamelijk gezonde hond gegeven worden en altijd alleen in overleg met de dierenarts. Realiseer je ook dat deze medicatie op zichzelf niet voor wonderen zal zorgen. Je dient ze eigenlijk altijd in combinatie met gedragstherapie in te zetten. Ook het aanpassen/wegnemen van stressvolle omgevingsfactoren zal zeker bijdragen aan het herstel.

Let op: In Nederland zijn 2 middelen geregistreerd voor geluidsgevoeligheid bij honden, dit zijn Pexion en Sileo. Dit betekent dat een dierenarts bij vuurwerkangst in eerste instantie een van deze 2 middelen zal moeten voorschrijven. Hiervan afwijken mag alleen als daar een gegronde reden voor is. Alprazolam is in ons land niét geregistreerd voor gebruik bij honden met geluidsgevoeligheid, maar wordt nog wel (gegrond of ongegrond) door veel dierenartsen voorgeschreven. Lees hierover meer op de website van de KNMvD.

Pexion Naast Sileo wordt ook Pexion voorgeschreven bij honden met geluidsgevoeligheid, de werkzame stof is Imepitoine. Het heeft een sterk angstremmende, niet sederende werking en werkt op een soortgelijke manier in de hersenen als de benzodiazepines. Oorspronkelijk is dit een medicijn wat alleen voorgeschreven werd bij epilepsie, maar inmiddels heeft men geleerd dat het ook bij geluidsreactiviteit een positieve werking heeft, er is dan echter wel een hogere dosering nodig. Bij vuurwerkangst is het belangrijk zeker 2 dagen van tevoren te starten.

Sileo Dit is een relatief nieuw middel tegen geluidsangst, het is een sedativum en heeft een bewustzijnsverlagende werking. De werkzame stof is dexmedetomidine. De pasta wordt geleverd in een spuit en dient aangebracht te worden slijmvlies, zover mogelijk achterin de bek, achterin de wangzak. Het vermindert angst in stressvolle situaties en het werkt niet versuffend. Het effect is al na een kwartier / een uur merkbaar. Het werkt 2-3 uur en mag meerder keren gegeven worden. Sileo is alleen verkrijgbaar op recept van een dierenarts.

Alprazolam (benzodiazepine) Het middel Xanax, met de werkzame stof Alprazolam, is officieel niet geregistreerd voor dieren. Alprazolam wordt bij mensen ingezet die lijden aan paniek- en angststoornissen, maar tegenwoordig dus ook bij dieren. Het maakt niet suf en werkt binnen uur. Van alle benzodiazepines geeft dit de minste bijwerkingen. Je kunt hier het beste 1 of 2 dagen van tevoren mee beginnen. Het mag 4 keer per dag gegeven worden.

Diazepam (benzodiazepine) In vergelijking met Alprazolam heeft Diazepam een minder angstremmende werking en werkt verdovend. Valium is een bekend humaan medicijn met als werkende stof diazepam. Voor dieren bestaat het merk Multipam.

Let op: 1) Benzodiazepines kunnen op lange termijn verslavend worden. Er mag ook niet plotseling mee gestopt worden in verband met mogelijke ontwenningsverschijnselen. 2) Geef nóóit je eigen medicijnen zomaar aan je hond. Dit dient altijd in overleg met de dierenarts te gaan.

Clomicalm Clomicalm bevat clomipramine en is een tricyclisch antidepressivum. Het wordt ingezet bij de behandeling van o.a. verlatingsangst, alleen in combinatie met gedragstherapie. De eerste week van het gebruik kunnen bijwerkingen optreden. Je hond kan er dan suf, vermoeid, duizelig en verward door raken. Ook kan hij moeite hebben met concentreren en wazig zien. Mensen die dit middel gebruiken mogen daarom de eerste week niet autorijden.

Selgian Selgian bevat selegiline. Het wijzigt de concentraties van dopamine, serotonine en (nor)adrenaline. Het wordt gebruikt bij gedragsstoornissen van emotionele aard bij honden. Denk hierbij aan angst, depressie, a-sociaal gedrag, veranderingen in humeur en dementie. Altijd in combinatie met gedragstherapie! Mag niet gegeven worden aan zwangere of zogende teven. Het middel heeft echter geen duidelijke angst verminderende eigenschappen en is daardoor – ook volgens de fabrikant – niet geschikt bij de bestrijding van vuurwerkangst. (Selegiline voor mensen wordt gebruikt bij de behandeling van Parkinson en ouderdomsdementie.)

Spiegelen

We kregen een aantal goede tips van Yvette van Veldhuijsen.

Ga lekker met je hond op de grond op een matras liggen, lees bijvoorbeeld een boek zodat je hartslag zo rustig mogelijk wordt, honden spiegelen dat. Als je je boos maakt over vuurwerk, levert dat bij je hond stress op.

Je kunt er ook voor kiezen om ‘s-nachts beneden te slapen bij je hond. Als je dat een aantal keren per jaar doet, dan zullen de het ook niet gaan associëren met vuurwerk en met stress.

“Ook gebruik ik de dog relaxing music gewoon van Youtube. Dat heb ik ze aangeleerd in een voor hun saaie situatie. Ik ben thuis aan het werk en heb geen aandacht voor hun. Voor hun is dog relaxing music dus verbonden met ik ga maar een dutje doen want het is toch een paar uur saai.”

Vuurwerkoverlast melden

Steeds meer mensen storen zich aan de vuurwerkoverlast rond Oud en Nieuw. De overlast wordt vooral veroorzaakt door harde knallen, te vroeg afgestoken vuurwerk en onveilige situaties op straat. Heb jij er last van? Dan kun je dat melden bij de lokale politie: 0900-8844.
(Er bestond voorheen een speciaal meldpunt voor vuurwerkoverlast, maar dat is per 2019 gestopt.)

Wetenschappelijke informatie over vuurwerkangst

Op de website van Dr Robert Falconer-Taylor staan 4 Engelstalige, zeer lezenswaardige artikelen over vuurwerkangst: “Pets, Fear and Fireworks: The Fallout and Terrible Consequences of Fear and Anxiety for Our Pets.”

• Part 1, The Neurophysiology of Fear
• Part 2, Beyond Fear, Anxiety Disorders
• Part 3, Using Prescription Medication
• Part 4, Using Alternative, Non-Prescription Therapies

Lezingen over vuurwerkangst

Door het hele land geven hondengedragsdeskundigen lezingen over vuurwerkangst bij honden. Wil je zo’n lezing bijwonen? Neem dan contact op met een van de adressen in onderstaande lijst. Men kan eventueel ook op locatie een lezing geven:

• Midden Nederland: Blafwerk Gedragscentrum, Hondenschool Sammie, Hondenschool Alert, DogWise, Dogtrack, GenIDogs, Gedragscentrum Samenspel, Kynotrain.

IS UW HOND ECHT ERG BANG, DAN KAN ER GELOGEERD WORDEN BIJ GEDRAGSCENTRUM LUPO!  TIJDENS DE OUD EN NIEUW. MAIL MIJ VOOR MEER INFORMATIE IN DAT GEVAL.